Šojcerov zvončić
Šojcerov zvončić (lat. Campanula scheuchzeri) je biljka iz familije zvončića (Campanulaceae) koja naseljava brdske i planinske kamenjare i stene.
Sadržaj
Naučno ime
Poreklo naučnog imena:
- roda od lat. campanula što znači zvonce jer je cvet takvog oblika
- vrste prema švajcarskom prirodnjaku Johanu Šojceru - Johann Scheuchzer (1684 – 1738)
Sinonimi:
- Campanula uniflora Vill.
Sistematika
- carstvo: Plantae
- razdeo: Magnoliophyta
- klasa: Magnoliopsida
- red: Asterales
- familija: Campanulaceae
- rod: Campanula
- vrsta: C. scheuchzeri
Opis biljke
Stabljike su uspravne, razgranate, nisu pokrivene dlakama (gole) i izrastaju iz rozete listova. Listovi koji obrazuju rozetu su okruglasti ili srcasti sa dugačkom drškom. Za razliku od njih oni na stablu su linearni, duguljasti i imaju kratke drške. Veličina listova: širina od 1 do 3 mm u dužini od 20 do 70 mm.
Cvetovi pojedinačni ili grupisani u grozdaste cvasti, hermafroditni. Prema simetriji su aktinomorfni, pentamerni. Krunični listići plavoljubičasti ili veoma retko beli, srasli u levkasto-zvonastu formu koja do 1/4 ima trouglasto urezane zupce. Čašični listići znatno kraći od kruničnih i sa tankim zupcima dugačkim do 1 cm. Plod je izduženo kupasta čahura, veličine 6-7 mm sa spljošteno jajastim mnogobrojnim semenima. Oprašivanje vrše insekti i leptiri u vreme cvetanja (u toku jula i avgusta).
Stanište i rasprostranjenost
Naseljava planinske rudine na krečnjačkoi i silikatnoj podlozi alpske i subalpske zone. Ima široku ekološku valencu u odnosu na podlogu čija pH varira između 5 i 7 . Na staništima srednja godišnja temperatura varira između 0 i 5°C. Rasprostranjena je po planinama od Pirineja do Balkanskog poluostrva, od 1200 do 2600 m nadmorske visine, retko do 3200 metara nadmorske visine.
Fotografije
Autor fotografija je Vera Knežević:
Literatura
- Jančić, R: Lekovite biljke sa ključem za određivanje, Naučna knjiga, Beograd, 1990.
- Jančić, R: Botanika farmaceutika, Službeni list SCG, Beograd, 2004.
- Marin, P, Tatić, B: Etimološki rečnik, NNK Internacional, Beograd, 2004.
- Lakušić R: Planinske biljke, ZUNS Sarajevo, ZUNS Beograd , IP Svjetlost, 1990
