Mastocit
Mastociti (od nemačkog die Mast, što znači gojenje, tovljenje) ili Erlihove ćelije su krupne lutajuće ćelije vezivnog tkiva, koje se stvaraju u koštanoj srži.Postaju od matičnih ćelija (stem ćelija) koštane srži, krvlju dospevaju do vezivnog tkiva u kome se vrši njihovo sazrevanje. Glavna osobina su im krupne i brojne granule obavijene membranom. Mastociti su prisutni kod svih kičmenjaka, a njima analogne ćelije postoje i kod najprimitivnijih beskičmenjaka.
Sadržaj
Morfologija
Mastociti su jajastog oblika sa krupnim, centralno postavljenim jedrom. U njihovoj citoplazmi nalaze se brojne granule koje se boje baznim bojama po čemu su slični sa bazofilnim leukocitima.
Vrste
Veoma su heterogena grupacija ćelija tako da postoje kako razlike između mastocita različitih vrsta tako i u okviru iste vrste. Na osnovu biohemijskih i histohemijskih karakteriastika postoje dve vrste mastocita:
- mastociti vezivnih tkiva (vezivno-tkivni mastociti) u čijim se granulama nalazi heparin, antikoagulantni faktor (sprečava zgrušavanje krvi)
- mastociti mukoze digestivnog i respiratornog trakta (mukozni mastociti) koje u granulama sadrže histamin koji povećava propustljivost krvnih sudova.
Funkcije
Mastociti povećavaju imuni odgovor, a u nekim slučajevima može doći do neprikladnog imunog odgovora kada dolazi do reakcija preosetljivosti čiji je primer anafilaktički šok. Reakciju preosetljivosti izazivaju raličiti antigeni, označeni kao alergeni.
Literatura
- Ćurčić, B: Razviće životinja, Naučna knjiga, Beograd, 1990.
- Hale. W, G, Morgham, J, P: Školska enciklopedija biologije, Knjiga-komerc, Beograd.
- Kalezić, M: Osnovi morfologije kičmenjaka, ZUNS, beograd, 2001.
- Milin J. i saradnici: Embriologija, Univerzitet u Novom Sadu, 1997.
- Pantić, V:Biologija ćelije, Univerzitet u Beogradu, Beograd, 1997.
- Pantić, Senka i Kostić, A., Đ.: Morfološke i funkcionalne karakteristike mastocita, Institut za histologiju sa www.med.bg.ac.rs/dloads/postdiplomskan/senka%20pantic%20bmr.pdf
