Zečji trn
|
Klasifikacija | ||||||||||||||||||||
|
Zečji trn (gladiš, gladušac, bijeli trn, bodež, iglica, vučitrn, grmotrn, bodljikavi zečji trn) ili lat. Ononis spinosa je biljka iz porodice leptirnjača ili mahunarki (Fabaceae).
Poreklo naučnog imena:
- ime roda vodi poreklo iz grčkog jezika onos = magarac i oninemi = koristiti, u smislu magareća trava;
- ime vrste iz lat. spinosus što znači trnovit.
Opis biljke
Višegodišnji žbun sa dobro razvijenim glavnim korenom koji je žilav, tvrd i koristi se kao lekoviti deo ove biljke. Stablo je jako razgranato sa poluuspravnim ili uspravnim granama koje su pokrivene običnim ili žlezdastim dlakama. Bočni izdanci se završavaju trnovima. Cvetovi su pojedinačni ili ređe u parovima sa ružičastim kruničnim listićima koji su prošarani tamnije obojenim žilicama. Cvetovi su takođe pokriveni žlezdastim dlakama. Mogu se i oni koristiti za pripremanje čaja, mada je to ređe.
Hemijski sastav droge
Kao droga koristi se koren (ononidis radix) koji se iz prirode sakuplja u jesen ili rano proleće samo od starijih biljaka. Sadrži:
- etarska ulja,
- glikozide,
- saponizide,
- malo tanina,
- kalcijum i dr.
Upotreba
U narodnoj medicini se koristi kod reumatskih oboljenja, za izbacivanje mokraćne kiseline iz organizma, kod crevnih oboljenja (hemoroidi, krvarenje), bolesti mokraćnih puteva. Vrste Ononis arvensis (na slici) i Ononis pusila imaju sličan hemijski sastav pa se mogu upotrebiti za iste namene.
Literatura
- Gostuški,R: Lečenje lekovitim biljem, Narodna knjiga, Beograd, 1979.
- Grlić, Lj: Enciklopedija samoniklog jestivog bilja, August Cesarec, Zagreb, 1986.
- Djuk, A, Dž: Zelena apoteka, Politika, Beograd, 2005.
- Jančić, R: Lekovite biljke sa ključem za određivanje, Naučna knjiga, Beograd, 1990.
- Jančić, R: Botanika farmaceutika, Službeni list SCG, Beograd, 2004.
- Jančić, R: Sto naših najpoznatijih lekovitih biljaka, Naučna knjiga, Beograd, 1988.
- Kojić, M, Stamenković, V, Jovanović, D: Lekovite biljke jugoistične Srbije, ZUNS, Beograd 1998.
- Lakušić, D: Vodič kroz floru nacionalnog parka Kopaonik, JP Nacionalni park Kopaonik, Kopaonik, 1995.
- Marin, P, Tatić, B: Etimološki rečnik, NNK Internacional, Beograd, 2004.
- Mindel, E: Vitaminska biblija, FaMilet, 1997.
- Mišić Lj, Lakušić R: Livadske biljke, ZUNS Sarajevo, ZUNS Beograd , IP Svjetlost, 1990
- Stamenković, V: Naše neškodljive lekovite biljke, Trend, Leskovac
- Tucakov, J: Lečenje biljem, Rad, Beograd, 1984.
Fotografije
<gallery> Datoteka:Zcji-trn-Sopotnica.jpg Datoteka:Zcji-trn-Sopotnica2.jpg Datoteka:Ononis-zecji-trn.jpg Datoteka:Zecji-trn-Ononis.jpg
