Razlika između izmena na stranici „Šipak”
| Red 1: | Red 1: | ||
{| width=300 style="float: right; font-size: 90%; margin: 0 0 3em 2em; border: 2px solid #2E8B57; border-collapse: collapse;" | {| width=300 style="float: right; font-size: 90%; margin: 0 0 3em 2em; border: 2px solid #2E8B57; border-collapse: collapse;" | ||
|- | |- | ||
| − | | style="padding: 0.5em; background: #2E8B57; font-size: 120%; color: #F0FFFF; text-align: center;" | [[Slika:Rosa canina.jpg| | + | | style="padding: 0.5em; background: #2E8B57; font-size: 120%; color: #F0FFFF; text-align: center;" | [[Slika:Rosa canina.jpg|300px|c|mini|Rosa canina[http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/88/Rosa_canina.jpg izvor slike]]] '''Klasifikacija'''<br /><span style="font-size: 85%; color: #F0FFFF"></span> |
|- | |- | ||
| style="text-align: center; padding: 0.5em;" | | | style="text-align: center; padding: 0.5em;" | | ||
Izmena na datum 31. avgust 2009. u 18:13
 Rosa caninaizvor slike | ||||||||||||||||||||
|
Šipak (šipurak, divlja ruža, pasja ruža, divlji šipak, pasja drača, plotna ružica, bela ruža, šepurika), lat. Rosa canina je biljka iz porodice ruža (fam. Rosaceae). Ime roda (Rosa) ovoj biljci dali su još stari Rimljani, a ime vrste potiče od latinskog caninus = pasji.
Opis biljke
Listopadni žbun visok 2-3 m sa granama koje su obrasle trnovima i nose perasto složene listove sa zaliscima. Cvetovi su sa bledoružičastim ili belim kruničnim i zelenim čašičnim listićima i mogu biti pojedinačni ili grupisani 3-5. Cvetnih listića ima po 5, a cvetna loža je razrasla u obliku pehara i u njoj se nalaze plodovi orašice (zbirna orašica). Plod je poznatiji pod narodnim nazivom šipak (šipurak) pa se i čitava biljka tako zove.
Stanište
Divlja ruža je veoma rasprostranjena biljka u prirodi. Raste u zoni šibljaka , po šumskim proplancima, međama, livadama , požarištima i pored puteva.
Hemijski sastav droge
Kao droga se upotrebljavaju:
Glavni lekoviti sastojak u plodu je L-askorbinska kiselina, odnosno C vitamin, koje ima oko 0,5%. Pored toga droga sadrži:
- pektine
- tanine
- šećere
- voćne kiseline
- pigmente: karotinoide, flavonoide i u tragovima antocijan.
Upotreba
Upotrebljava se kod gastritisa, proliva, a naročito kao preventiva u lečenju avitaminoza. U narodnoj medicini je značajna komponenta sastojaka za izbacivanje viška tečnosti i pražnjanje creva.
Plod ima specifičan miris i slatko-kiseli ukus pa se koristi za pravljenje džema ili čaja. Od plodova se može praviti i lekovito vino koje predstavlja odličan vitaminski napitak. Ipak, najčešće se koristi kao čaj za uživanje i osveženje koji povoljno deluje na rad srca i bubrega. Može se uzimati u većim količinama bez štetnih posledica.
Literatura
- Gostuški,R: Lečenje lekovitim biljem, Narodna knjiga, Beograd, 1979.
- Grlić, Lj: Enciklopedija samoniklog jestivog bilja, August Cesarec, Zagreb, 1986.
- Djuk, A, Dž: Zelena apoteka, Politika, Beograd, 2005.
- Jančić, R: Lekovite biljke sa ključem za određivanje, Naučna knjiga, Beograd, 1990.
- Jančić, R: Botanika farmaceutika, Službeni list SCG, Beograd, 2004.
- Jančić, R: Sto naših najpoznatijih lekovitih biljaka, Naučna knjiga, Beograd, 1988.
- Kojić, M, Stamenković, V, Jovanović, D: Lekovite biljke jugoistične Srbije, ZUNS, Beograd 1998.
- Marin, P, Tatić, B: Etimološki rečnik, NNK Internacional, Beograd, 2004.
- Mindel, E: Vitaminska biblija, FaMilet, 1997.
- Mišić Lj, Lakušić R: Livadske biljke, ZUNS Sarajevo, ZUNS Beograd , IP Svjetlost, 1990
- Stamenković, V: Naše neškodljive lekovite biljke, Trend, Leskovac
- Tucakov, J: Lečenje biljem, Rad, Beograd, 1984.
