Razlika između izmena na stranici „Acanthocephala”
Idi na navigaciju
Idi na pretragu
(New page: '''Acanthocephala''' ili '''crvi bodljikavih glava''' obuhvataju oko 800 vrsta beskičmenjaci sa pseudocelomom koji vode endoparazitski način života. U toku svog životnog ...) |
(→Unutrašnja građa) |
||
| (6 međuizmena istog korisnika nije prikazano) | |||
| Red 1: | Red 1: | ||
| − | '''Acanthocephala''' ili '''crvi bodljikavih glava''' obuhvataju oko 800 vrsta [[beskičmenjaci]] sa [[pseudocelom]]om koji vode [[E|endoparazitski]] način života. U toku svog životnog ciklusa oni borave u dva domaćina: | + | <div class="note">[[Slika:200px-C wegeneri.JPG|200px|right]] |
| − | *kao mladi žive u | + | *Taksonomija |
| − | *kao odrasli, polno zreli naseljavaju crevo različitih vrsta kičmenjaka (trajni domaćini). | + | *carstvo: [[Animalia]] |
| + | *potcarstvo: [[Eumetazoa]] | ||
| + | *nadtip: [[Platyzoa]] | ||
| + | *tip: [[Acanthocephala]] (Kohlreuther, 1771) | ||
| + | *redovi: | ||
| + | **[[Archiacanthocephala]] | ||
| + | **[[Paleoacanthocephala]] | ||
| + | **[[Euacanthocephala]]</div> | ||
| + | |||
| + | '''Acanthocephala''' ili '''crvi bodljikavih glava''' (od grč. reči ''akanthos'' = trn i ''kephale'' = glava) obuhvataju oko 800 vrsta [[beskičmenjaci]] sa [[pseudocelom]]om koji vode [[E|endoparazitski]] način života. U toku svog životnog ciklusa oni borave u dva domaćina: | ||
| + | *kao mladi žive u [[zglavkari]]ma (prelazni domaćini) | ||
| + | *kao odrasli, polno zreli naseljavaju crevo različitih vrsta [[kičmenjaci|kičmenjaka]] (trajni domaćini). | ||
== Morfologija == | == Morfologija == | ||
| Red 7: | Red 18: | ||
Telo se sastoji od: | Telo se sastoji od: | ||
| − | *rilice (proboscis) koja može da se uvuče unutra u posebnu mišićnu kesu i na kojoj se nalaze trnovi povijeni unazad (po tome su dobili ime); | + | *rilice ([[proboscis]]) koja može da se uvuče unutra u posebnu mišićnu kesu i na kojoj se nalaze trnovi povijeni unazad (po tome su dobili ime); |
*vratnog dela koji nema trnove; | *vratnog dela koji nema trnove; | ||
*trupa koji sadrži trnove. | *trupa koji sadrži trnove. | ||
| Red 23: | Red 34: | ||
Zbog parazitskog načina života unutrašnja građa je pretrpela promene pa tako ovi crvi: | Zbog parazitskog načina života unutrašnja građa je pretrpela promene pa tako ovi crvi: | ||
| − | *nemaju [[crevni sistem]] već hranu uzimaju preko cele površine tela; | + | *nemaju [[crevni sistem]] već hranu uzimaju preko cele površine tela (slično kao [[pantljičare]]); |
| − | *imaju dobro razvijen [[polni sistem]] koji je odvojenih polova i razviće se odvija preko larvalnih stupnjeva; *oplođene jajne ćelije su obavijene čvrstom, otpornom opnom koja ih štiti dok su van domaćina u nepovoljnim uslovima; iz oplođenog jaja razvija se embrion akantor (acanthor) koji dospeva u prelaznog domaćina i tu postaje larva koja razvija sve organe osim polnih(akantela); da bi se razviće nastavilo neophodno je da larva dospe u trajnog domaćina; | + | *imaju dobro razvijen [[polni sistem]] koji je odvojenih polova i razviće se odvija preko larvalnih stupnjeva; *oplođene jajne ćelije su obavijene čvrstom, otpornom opnom koja ih štiti dok su van domaćina u nepovoljnim uslovima; iz oplođenog [[jaja]] razvija se embrion akantor (acanthor) koji dospeva u prelaznog domaćina i tu postaje larva koja razvija sve organe osim polnih(akantela); da bi se razviće nastavilo neophodno je da larva dospe u trajnog domaćina; |
| − | *čula su slabo razvijena; na proboscisu ima taktilnih organa. | + | *čula su slabo razvijena; na proboscisu ima taktilnih organa. |
== Klasifikacija== | == Klasifikacija== | ||
Dele se na redove: | Dele se na redove: | ||
| − | *Archiacanthocephala | + | *[[Archiacanthocephala]] |
| − | *Paleoacanthocephala | + | *[[Paleoacanthocephala]] |
| − | *Euacanthocephala | + | *[[Euacanthocephala]] |
== Literatura== | == Literatura== | ||
| − | |||
*Dogelj, V,A: Zoologija beskičmenjaka, Naučna knjiga, beograd, 1971. | *Dogelj, V,A: Zoologija beskičmenjaka, Naučna knjiga, beograd, 1971. | ||
*Krunić, M: Zoologija invertebrata 1, Naučna knjiga, Beograd, 1977. | *Krunić, M: Zoologija invertebrata 1, Naučna knjiga, Beograd, 1977. | ||
| Red 42: | Red 52: | ||
*Marcon, E, Mongini, M: Sve životinje sveta, IRO Vuk Karadžić, Beograd, 1986. | *Marcon, E, Mongini, M: Sve životinje sveta, IRO Vuk Karadžić, Beograd, 1986. | ||
*Radović, I, Petrov, Brigita: Raznovrsnost života 1 - struktura i funkcija, Biološki fakultet Beograd i Stylos *Novi Sad, Beograd, 2001. | *Radović, I, Petrov, Brigita: Raznovrsnost života 1 - struktura i funkcija, Biološki fakultet Beograd i Stylos *Novi Sad, Beograd, 2001. | ||
| − | |||
*Petrov, Brigita, Radović, I,Miličić, Dragana, Petrov, I: Opšta i sistematska zoologija (praktikum), Biološki fakultet, Beograd, 2000 | *Petrov, Brigita, Radović, I,Miličić, Dragana, Petrov, I: Opšta i sistematska zoologija (praktikum), Biološki fakultet, Beograd, 2000 | ||
| − | {{ | + | {{potpis2}} |
[[Kategorija:Beskičmenjaci]] | [[Kategorija:Beskičmenjaci]] | ||
Najnovija izmena na datum 12. jul 2013. u 18:03
- Taksonomija
- carstvo: Animalia
- potcarstvo: Eumetazoa
- nadtip: Platyzoa
- tip: Acanthocephala (Kohlreuther, 1771)
- redovi:
Acanthocephala ili crvi bodljikavih glava (od grč. reči akanthos = trn i kephale = glava) obuhvataju oko 800 vrsta beskičmenjaci sa pseudocelomom koji vode endoparazitski način života. U toku svog životnog ciklusa oni borave u dva domaćina:
- kao mladi žive u zglavkarima (prelazni domaćini)
- kao odrasli, polno zreli naseljavaju crevo različitih vrsta kičmenjaka (trajni domaćini).
Morfologija
Veličina tela im se najčešće kreće ispod 2 cm, mada mogu da dostignu i 0,5 m kao i da budu manji od 1 mm. Oblik može veoma da varira zavisno od same vrste, mada je najčešće cilindričan.
Telo se sastoji od:
- rilice (proboscis) koja može da se uvuče unutra u posebnu mišićnu kesu i na kojoj se nalaze trnovi povijeni unazad (po tome su dobili ime);
- vratnog dela koji nema trnove;
- trupa koji sadrži trnove.
Građa telesnog zida
Telesni zid je izgrađen od (delovi poređani od spolja ka unutra):
- kutikule koja se nalazi na samoj površini i pokrivena je trnovima, a kod nekih vrsta može biti i segmentisana; ova segmentacija je samo površinska, a kod nekih može da zahvati i telesni zid;
- epidermisa koji je sincicijelne građe i u kome se nalazi stalan broj džinovskih jedara;
- lakunarni sistem izgrađen od sistema kanala ispunjenih tečnošću koja se pokreće pokretima tela i služi za transport hranljivih materija;
- bazalne membrane koja zalazi u mišićne slojeve ispod nje;
- mišićni slojevi izgrađeni od kružnih (spoljašnji sloj) i uzdužnih (unutrašnji sloj) vlakana.
Unutrašnja građa
Ispod telesnog zida prostire se telesna duplja, pseudocelom. Pseudocelom se prostire i u rilicu.
Zbog parazitskog načina života unutrašnja građa je pretrpela promene pa tako ovi crvi:
- nemaju crevni sistem već hranu uzimaju preko cele površine tela (slično kao pantljičare);
- imaju dobro razvijen polni sistem koji je odvojenih polova i razviće se odvija preko larvalnih stupnjeva; *oplođene jajne ćelije su obavijene čvrstom, otpornom opnom koja ih štiti dok su van domaćina u nepovoljnim uslovima; iz oplođenog jaja razvija se embrion akantor (acanthor) koji dospeva u prelaznog domaćina i tu postaje larva koja razvija sve organe osim polnih(akantela); da bi se razviće nastavilo neophodno je da larva dospe u trajnog domaćina;
- čula su slabo razvijena; na proboscisu ima taktilnih organa.
Klasifikacija
Dele se na redove:
Literatura
- Dogelj, V,A: Zoologija beskičmenjaka, Naučna knjiga, beograd, 1971.
- Krunić, M: Zoologija invertebrata 1, Naučna knjiga, Beograd, 1977.
- Krunić, M: Zoologija invertebrata 2, Naučna knjiga, Beograd, 1979.
- Mariček, Magdalena, Ćurčić, B, Radović, I: Specijalna zoologija, Naučna knjiga, Beograd, 1986.
- Matoničkin, I, Habdija, I, Primc - Habdija, B: Beskralješnjaci - bilogija nižih avertebrata, Školska knjiga, Zagreb, 1998.
- Marcon, E, Mongini, M: Sve životinje sveta, IRO Vuk Karadžić, Beograd, 1986.
- Radović, I, Petrov, Brigita: Raznovrsnost života 1 - struktura i funkcija, Biološki fakultet Beograd i Stylos *Novi Sad, Beograd, 2001.
- Petrov, Brigita, Radović, I,Miličić, Dragana, Petrov, I: Opšta i sistematska zoologija (praktikum), Biološki fakultet, Beograd, 2000
Snežana Trifunović, dipl. biolog
