Crne muve
Opšte karakteristike
Crne muve su male dužine od 1,5 do 4μm, crne boje, sa kratkim nogama i golim antenama. Imaju velike oči i karakteristično dlakav toraks. Muve roda Simulium se nalaze uglavnom u blizini slobodne vode pune kiseonika, ujedaju tokom dana, cepajući kožu do krvnih sudova.
Životni ciklus
Simuliidae jaja polažu u tečne prozirne vode u klasterima od 200-800 jaja zavisno od vrste. Izleganje jaja zavisi od spoljašnje sredine, obično se javlja nekoliko dana nakon ovipozicije. Postoji 6-9 larvenih stupnjeva, kada larva ostaje troma(nepokretna) i hrani se filtracijom. Pokreti larvi su mogući, kod nekih vrsta koje su predatori. Zrele larve se mogu prepoznati po karakterističnom crnom belegu na toraksu. Lutka je zatvorena u čauru tamne boje koja je karakteristična i prepoznatljiva po nizu nitasto raspoređenih belega na prednjem kraju. U većini slučajeva, odrasli izlaze iz čaure nakon nedelju dana inkubacije u letnjem periodu.
Bolesti
Simulium su prenosioci parazitskih nematoda koje su odgovorne za Onhocercijazis (Onchocerca volvulus). Distribuirani su duž Afrike, Arabije, Centralne Amerike, Južne Amerike i Meksika. Sa 30 miliona ljudi zaraženih samo u Africi, to je jedna od najvažnijih uzročnika slepila u svetu. Odrasli crvi (do 50cm dužine) žive u potkožnom tkivu čoveka (jedini poznati domaćin) i ispuštaju mikrofilarije ispod kože. Mikrofilarije prodiru u zidove creva i migriraju u mišiće grudnog koša. Larve u toku jedne godine sazrevaju do adulta i mogu da žive do 20 godina. Mikrofilarije mogu da žive do 2 godine. One su veoma pokretljive i nisu pronađene u krvi. Kožni problem predstavljaju noduli (2cm do 5cm u prečniku) koje sadrže odrasli crvi. Onhodermatitis je izazvan smrću mikrofilarija u koži i povezan je sa teškim pruritisom, depigmentacijom kože i preranim starenjem. Može se javiti manji Elefantijazis u području prepona ili genitalija. Ulazak mikrofilarija u oko može izazvati slepilo.
Lečenje i kontrola
Lek Ivermectin uništava mikrofilarija i čini odrasle ženke crva neplodnim. Nodula se može ukloniti hirurški a tako se smanjuju šanse i za razne očne zaraze. U oblastima Istočne Afrike, S. naevei je zbrisana sa insekticidima (larve ovog parazita napadaju slatkovodne rakove). S. damnosum nastanjuju oblasti daleko udaljenije od svog uzgajališta i kontrola je mnogo teža.
Literatura
- Diagnosing Medical Parasites :A Public Health Officers Guide to Assisting Laboratory and Medical Officers, (2003.)
- Murrell, A. & Barker, S. (2001): Ixodida. Ticks. http://www.tolweb.org/Ixodida
- Edlow, J. A. (2006): Tick-Borne Diseases. http://www.emedicine.com/emerg/topic584.htm
- Vikipedija, slobodna enciklopedija, dostupno na sr.wikipedia.org
| iz seminarskog rada: Zglavkari kao prenosioci bolesti, Stankin Dejana |
