Razlika između izmena na stranici „Duplikacija”
Idi na navigaciju
Idi na pretragu
| (10 međuizmena istog korisnika nije prikazano) | |||
| Red 1: | Red 1: | ||
[[Slika:Nepravilan-kros.jpg|267px|d|mini|Duplikacije kao rezultat nepravilnog krosing-overa]] | [[Slika:Nepravilan-kros.jpg|267px|d|mini|Duplikacije kao rezultat nepravilnog krosing-overa]] | ||
| − | [[Slika: | + | [[Slika:Duplikacija-insercijom.jpg|267px|d|mini|Duplikacija kao rezultat insercije]] |
| − | '''Duplikacije''' su vrsta strukturnih aberacija hromozoma pri kojima dolazi do | + | '''Duplikacije''' su vrsta [[aberacije hromozoma|strukturnih aberacija hromozoma]] pri kojima dolazi do pojave viška genetičkog materijala u [[kariotip]]u. Zbog toga se ubrajaju u nebalansirane (neuravnotežene) strukturne aberacije. Manje su štetne po [[fenotip]] nosioca od [[delecija]]. Nosioci su parcijalni trizomici za određene delove [[hromozom]]a. |
| + | |||
| + | Kod ljudi se najčešće javlaju: | ||
| + | *trizomije kratkog kraka hromozoma [[hromozom 4 (čovek)|4]], [[hromozom 5 (čovek)|5]], [[hromozom 9 (čovek)|9]] i [[hromozom 12 (čovek)|12]] | ||
| + | *trizomije dugog kraka [[hromozom 14 (čovek)|hromozoma 14]] | ||
| + | |||
| + | Duplikacije su odigrale veliku ulogu tokom evolucije u nastajanju [[genske familije|genskih familija]] i tandemski ponovljenih gena. | ||
==Uzroci nastanka== | ==Uzroci nastanka== | ||
Nastaju posle spontanih ili izazvanih prekida na hromozomu kao: | Nastaju posle spontanih ili izazvanih prekida na hromozomu kao: | ||
| − | *proizvod nepravilnog krosing-overa | + | *proizvod nepravilnog krosing-overa koji pored duplikacije u jednom dovodi do delecije u drugom homologom hromozomu |
| + | *rezultat insercije dela: | ||
| + | ** jedne sestrinske hromatide u drugu ili | ||
| + | **jednog lanca DNK u drugi ili | ||
| + | **jednog homologog hromozoma u drugi | ||
*posledica inverzija ili translokacija kod roditelja. | *posledica inverzija ili translokacija kod roditelja. | ||
| + | ==Tipovi== | ||
| + | Duplikacije mogu biti: | ||
| + | *'''tandemske''' (ABC'''BC'''D), su na istom hromozomu jedna pored druge (tandem raspored) | ||
| + | *'''reverzno tandemske''' (ABC'''CB'''D), | ||
| + | *'''terminalne''' ('''AB'''ABCD). | ||
| + | ==indromi== | ||
| + | ==Galerija == | ||
| + | <gallery> | ||
| + | Slika:Crossing-over.jpg | ||
| + | Slika:Tandem.jpg|Duplikacija: tandemska i reverzno tandemska | ||
| + | </gallery> | ||
| − | + | ==Literatura== | |
| − | + | *Brajušković, G (2006/2007): Molekularna genetika - skripte i prezentacije za studente molekularne biologije, Beograd | |
| + | *Tucić, N, Matić, Gordana: O genima i ljudima, Centar za primenjenu psihologiju, Beograd, 2002. | ||
| + | *Marinković, D, Tucić, N, Kekić, V: Genetika, Naučna knjiga, Beograd | ||
| + | *Tatić, S, Kostić, G, Tatić, B: Humani genom, ZUNS, Beograd, 2002. | ||
| + | *Matić, Gordana: Osnovi molekularne biologije, Zavet, Beograd, 1997. | ||
| + | *Ridli, M: Genom - autobiografija vrste u 23 poglavlja, Plato, Beograd, 2001. | ||
| + | *Prentis S: Biotehnologija, Školska knjiga, Zagreb, 1991. | ||
| + | *Dumanović, J, marinković, D, Denić, M: Genetički rečnik, Beograd, 1985. | ||
| + | *Kosanović, M, Diklić, V: Odabrana poglavlja iz humane genetike, Beograd, 1986. | ||
| + | *Lazarević, M: Ogledi iz medicinske genetike, beograd, 1986. | ||
| + | *Švob, T. i sradnici: Osnovi opće i humane genetike, Školska knjiga, Zagreb, 1990. | ||
| + | [[Kategorija:Genetika]] | ||
Najnovija izmena na datum 17. mart 2014. u 20:26
Duplikacije su vrsta strukturnih aberacija hromozoma pri kojima dolazi do pojave viška genetičkog materijala u kariotipu. Zbog toga se ubrajaju u nebalansirane (neuravnotežene) strukturne aberacije. Manje su štetne po fenotip nosioca od delecija. Nosioci su parcijalni trizomici za određene delove hromozoma.
Kod ljudi se najčešće javlaju:
- trizomije kratkog kraka hromozoma 4, 5, 9 i 12
- trizomije dugog kraka hromozoma 14
Duplikacije su odigrale veliku ulogu tokom evolucije u nastajanju genskih familija i tandemski ponovljenih gena.
Uzroci nastanka
Nastaju posle spontanih ili izazvanih prekida na hromozomu kao:
- proizvod nepravilnog krosing-overa koji pored duplikacije u jednom dovodi do delecije u drugom homologom hromozomu
- rezultat insercije dela:
- jedne sestrinske hromatide u drugu ili
- jednog lanca DNK u drugi ili
- jednog homologog hromozoma u drugi
- posledica inverzija ili translokacija kod roditelja.
Tipovi
Duplikacije mogu biti:
- tandemske (ABCBCD), su na istom hromozomu jedna pored druge (tandem raspored)
- reverzno tandemske (ABCCBD),
- terminalne (ABABCD).
indromi
Galerija
Duplikacija: tandemska i reverzno tandemska
Literatura
- Brajušković, G (2006/2007): Molekularna genetika - skripte i prezentacije za studente molekularne biologije, Beograd
- Tucić, N, Matić, Gordana: O genima i ljudima, Centar za primenjenu psihologiju, Beograd, 2002.
- Marinković, D, Tucić, N, Kekić, V: Genetika, Naučna knjiga, Beograd
- Tatić, S, Kostić, G, Tatić, B: Humani genom, ZUNS, Beograd, 2002.
- Matić, Gordana: Osnovi molekularne biologije, Zavet, Beograd, 1997.
- Ridli, M: Genom - autobiografija vrste u 23 poglavlja, Plato, Beograd, 2001.
- Prentis S: Biotehnologija, Školska knjiga, Zagreb, 1991.
- Dumanović, J, marinković, D, Denić, M: Genetički rečnik, Beograd, 1985.
- Kosanović, M, Diklić, V: Odabrana poglavlja iz humane genetike, Beograd, 1986.
- Lazarević, M: Ogledi iz medicinske genetike, beograd, 1986.
- Švob, T. i sradnici: Osnovi opće i humane genetike, Školska knjiga, Zagreb, 1990.
