Filogenetska stabla
Filogenetska stabla su dijagrami koji predstavljaju evolutivne odnose između organizama. To su hipoteze, a ne konačne činjenice jer se revidiraju i dopunjuju kako se dolazi do novih saznanja o vrstama ili sekvencioniranju gena.
Većina savremenih sistema klasifikacije zasniva se na evolutivnim odnosima među organizmima, na filogeniji organizama. Klasifikacioni sistemi zasnovani na filogeniji organizuju vrste ili druge grupe na osnovu srodnosti, odnosno, zajedničkih predaka.
Anatomija filogenetskog stabla
Filogenetsko stablo može pokazati odnose ne samo za vrste već i za druge grupe organizama (odnose među populacijama, podvrstama ili velikim grupama srodnih vrsta).
Filogenetska stabla mogu se crtati u mnogo različitih formata. Ona se ne zasnivaju samo na fizičkim osobinama. Da bi konstruisali filogenetsko stablo, naučnici često upoređuju i analiziraju mnoge karakteristike vrsta ili drugih grupa. Tako ovo može da uključuje unutrašnje i spoljne fizičke osobine, a i druga svojstva poput ponašanja ili DNK sekvence.
Filogenetsko stablo se konstruiše tako da se na krajevima linija, koje se nazivaju grane, nalaze određene vrste. Na primeru filogenetiskih stabala sa gornje slike predstavljeni su odnosi između pet vrsta obeleženih sa A, B, C, D i E. Mesta, tačke na kojima dolazi do divergencije grana (granaju se na dve) nazivaju se interni čvorovi. Sa svakog čvora polaze uvek dve grane. Na svakoj tački grananja nalazi se najmlađi zajednički predak vrsta koje potiču sa te grane. Tako, na mestu grananja iz koga vode poreklo vrste A i B nalazi se njihov najmlađi zajednički predak.
Na svakoj tački ogranka nalazi se najmlađi zajednički predak svih grupa koje su potekle sa te grane. Na primer, na mestu grananja sa koga potiču vrste A i B, nalazi se nalmlađi zajednički predak te dve vrste. Na sičan način se može pronaći i najmlađi zajednički predak svih pet predstavljenih (A, B, C, D, E).
Dijagram ispod pokazuje kako svaka vrsta na drvetu može da nađe svoje rodove do najnovijeg uobičajenog pretka na mestu grane iznad korena:
Svaka horizontalna linija na našem drvetu predstavlja niz predaka koji vode do vrsta na njegovom kraju. Na primjer, linija koja vodi do vrste E predstavlja pretke vrste jer se odvajala od ostalih vrsta u drvetu. Slično tome, koren predstavlja niz predaka koji vode do najnovijeg zajedničkog pretka svih vrsta na drvetu.
Svaka horizontalna linija na drvetu predstavlja niz predaka koji vode do vrsta na njenom kraju. Na primer, linija koja vodi do vrste E predstavlja pretke vrste jer se odvajala od ostalih vrsta u drvetu. Slično tome, koren predstavlja niz predaka koji vode do najnovijeg zajedničkog pretka svih vrsta na drvetu.
|
Tekst nije završen - radovi su u toku
|
