Grinje kao prenosioci bolesti
Opšte karakteristike
Obično nastanjuju krevete, dušeke, tepihe i kućnu prašinu, zato su i dobili ime prašinarske grinje. Oni su pokretljive i hrane se preostalim organskim otpadom i obično su 0,3 μm dužine.
Demodex folliculorum grinje 300 mikrona dugačke, žive u folikulu 5-6 dana i prelaze kasnije na površinu kože tokom noći. Pojavljuju se oko osnove trepavica.
Šugarac (Sarcoptes scabiei), živi isključivo na ljudskoj koži i izaziva šugu. To je mala grinja, bezbojana i ovalna sa 8 kratkih nogu
Leptotrombidium - odrasli su obično crvene boje i prekriveni su somotom poput kose. To su larve koje su parazitske i imaju tri para nogu. Palpi su segmentisani a usni delovi su veliki i lako prepoznatljivi. Leptotrombidium larve se odlikuju velikim očima.
Bolesti i kontrola bolesti
Dermatophagoides su antigenski, čak i kada su mrtvi (fekalna kuglice su alergijske), i u vezi su sa složenim alergijama sa simptomima kao što su astma, višegodišnji rinitis, konjunktivitis i atopijski dermatitis. Dijagnoza se može obaviti korišćenjem reaktivnih testova na koži i lečenje podrazumeva uklanjanje antigena iz akumuliranog madraca i jastuka. Demodek grinje su umešane u dermatitis, akne i treba ga uzeti u obzir kao hronično. Pranje sapunom i vodom je najefikasniji način sprečavanja.
Simptomi Sarcoptes infekcije se javljaju posle 4-6 nedelja i čine bubuljičast izeastaj , simptomi sekundarnih infekcija se javljaju gotovo odmah. Zoonoza šuga ima kraći periodi inkubacije. Leptotrobidium uzrokuje ćelijska oštećenja, praćeno intenzivnim svrabom iritacijom na koži domaćina. Faktori tifusa nadničara Rickettsia tsutsugamuchi, često se prenosi preko larve trombiculid grinje. Prevencija je uglavnom sa hemijskim herbicidima za uklanjanje staništa ovih organizama.
Literatura
- Diagnosing Medical Parasites :A Public Health Officers Guide to Assisting Laboratory and Medical Officers, (2003.)
- Murrell, A. & Barker, S. (2001): Ixodida. Ticks. http://www.tolweb.org/Ixodida
- Edlow, J. A. (2006): Tick-Borne Diseases. http://www.emedicine.com/emerg/topic584.htm
- Vikipedija, slobodna enciklopedija, dostupno na sr.wikipedia.org
| iz seminarskog rada: Zglavkari kao prenosioci bolesti, Stankin Dejana |
