Maslačak

Taraxacum officinale

Klasifikacija

Carstvo	Plantae
Razdeo	Magnoliophyta
Klasa	Magnoliopsida
Potklasa
Red	Asterales
Podred
Familija	Asteraceae
Rod	Taraxacum, Cass.
Vrsta	Taraxacum officinale

Maslačak je rod biljaka iz familije glavočika (Asteraceae). Na teritoriji Srbije se najčešće sreće vrsta Taraxacum officinale i naziv maslačak upućuje i na nju.

Opis biljke

Maslačak je zeljasta, višegodišnja biljka ispinjena mlečnim sokom. Listovi su po obodu testerasto usečeni i obrazuju prizemnu rozetu. Jezičasti i cevasti cvetovi žute boje sakupljeni su u glavičaste cvasti. Plod je ahenija prilagođena za raznošenje vetrom. Involukrum grade uskolancelasti, zeleni listovi koji su, kada biljka cveta ili obrazuje plod, okrenuti nadole.

Stanište i rasprostranjenost

Uspeva na svim zemljištima, ali mu najviše odgovaraju vlažne livade. Veoma je rasprostranjena biljka. Nalazi se na livadama i travnjacima, po pustim mestima i napuštenim njivama, pored puteva i oko naselja. Cveta od marta do oktobra.

Hemijski sastav droge i upotreba

Poznata je, osim po lekovitosti, kao izuzetno hranljiva biljka bogata vitaminima C i A, organskim kiselinama, mineralima (posebno K, Na, Mg). Prolećna salata pravi se od sasvim mladih listova koji se beru pre cvetanja i van naseljenog područja.

U narodnoj medicini se primenjuje za opšte jačanje organizma i prolećno čišćenje krvi. Od njega se može spravljati čaj, sirup ili maslačkovo vino.

Koren maslačka ima složen hemijski sastav. U mlečnom soku sadrži hetrerozide, ugljene hidrate, minerale pa se koristi za lečenje upale i kamena žučne kese, žutice, smanjenog lučenja mokraće i dr.

Dodir sa svežim mlečnim sokom može izazvati alergijsku reakciju kože.

Literatura

Gostuški,R: Lečenje lekovitim biljem, Narodna knjiga, Beograd, 1979.
Grlić, Lj: Enciklopedija samoniklog jestivog bilja, August Cesarec, Zagreb, 1986.
Jančić, R: Lekovite biljke sa ključem za određivanje, Naučna knjiga, Beograd, 1990.
Jančić, R: Botanika farmaceutika, Službeni list SCG, Beograd, 2004.
Jančić, R: Sto naših najpoznatijih lekovitih biljaka, Naučna knjiga, Beograd, 1988.
Kojić, M, Stamenković, V, Jovanović, D: Lekovite biljke jugoistične Srbije, ZUNS, Beograd 1998.
Marin, P, Tatić, B: Etimološki rečnik, NNK Internacional, Beograd, 2004.
Mindel, E: Vitaminska biblija, FaMilet, 1997.
Stamenković, V: Naše neškodljive lekovite biljke, Trend, Leskovac
Tucakov, J: Lečenje biljem, Rad, Beograd, 1984.