Razlika između izmena na stranici „Molekularna biologija”
| Red 1: | Red 1: | ||
'''Molekularna biologija''' (biohemijska genetika) je savremena [[B|biologija]] koja objašnjava osnovne procese života, njihovu prirodu i povezanost. Predmet izučavanja ove nauke je molekularna osnova različitih bioloških fenomena i procesa. U živim sistemima, prirodu i specifičnost svakog procesa određuju geni, pa je zadatak molekularne biologije da tumačenjem regulacije i aktivnosti [[gen]]a objasni procese metabolizma. Ova grana biologije treba da utvrdi početne procese razvića osobina na molekularnom nivou, tj. iz čega su geni sastavljeni, kako se reprodukuju i koji su primarni proizvodi funkcije gena. | '''Molekularna biologija''' (biohemijska genetika) je savremena [[B|biologija]] koja objašnjava osnovne procese života, njihovu prirodu i povezanost. Predmet izučavanja ove nauke je molekularna osnova različitih bioloških fenomena i procesa. U živim sistemima, prirodu i specifičnost svakog procesa određuju geni, pa je zadatak molekularne biologije da tumačenjem regulacije i aktivnosti [[gen]]a objasni procese metabolizma. Ova grana biologije treba da utvrdi početne procese razvića osobina na molekularnom nivou, tj. iz čega su geni sastavljeni, kako se reprodukuju i koji su primarni proizvodi funkcije gena. | ||
| − | Molekularna biologija objašnjava molekulske procese života, njihovu prirodu i povezanost. Predmet njenog istraživanja je struktura i uloga bioloških makromolekula dezoksiribonukleinske kiseline (DNK), ribonukleinske kiseline (RNK) i proteina. Pored toga, molekularna biologija se bavi povezanošću [[S|strukture]] sa funkcijom samih tih biomolekula kao i njihovim međusobnim vezama. U užem smislu ona proučava nukleinske kiseline, molekularnu strukturu i funkcije gena kao i procese replikacije, transkripcije, translacije i dr. | + | Molekularna biologija objašnjava molekulske procese života, njihovu prirodu i povezanost. Predmet njenog istraživanja je struktura i uloga bioloških makromolekula dezoksiribonukleinske kiseline ([[DNK]]), ribonukleinske kiseline ([[RNK]]) i proteina. Pored toga, molekularna biologija se bavi povezanošću [[S|strukture]] sa funkcijom samih tih biomolekula kao i njihovim međusobnim vezama. U užem smislu ona proučava nukleinske kiseline, molekularnu strukturu i funkcije gena kao i procese replikacije, transkripcije, translacije i dr. |
| + | |||
| + | Danas znamo da su nosioci i realizatori razvića osobina [[nukleinske kiseline]] i [[proteini]]. Zastupljeni su u svim živim bićima pa čak i u [[virusi]]<nowiki/>ma. U strukturi nukleinskih kiselina (DNK i RNK) zapisane su genetičke informacije u vidu programa odgovornog za razvoj, opstanak i razmnožavanje živih organizama. Osim što su nosioci naslednih informacija, nukleinske kiseline su i prenosioci tih informacija. DNK prenosi genetičke informacije iz generacije u generaciju (sa roditelja na potomke), a RNK ih prenosi kroz samu ćeliju. Proteini su realizatori tog naslednog programa, jer su njima određene osobine nekog organizma. | ||
==Istorijski razvoj== | ==Istorijski razvoj== | ||
''Molekularna biologija je relativno mlada nauka. Počela je da se razvija tridesetih godina 20. veka, da bi tek 30 godina kasnije i formalno bila priznata kao nauka. Tada je definisan predmet istraživanja ove nauke. Zajedno sa genetikom omogućila je otkrivanje nekih tajni života.'' | ''Molekularna biologija je relativno mlada nauka. Počela je da se razvija tridesetih godina 20. veka, da bi tek 30 godina kasnije i formalno bila priznata kao nauka. Tada je definisan predmet istraživanja ove nauke. Zajedno sa genetikom omogućila je otkrivanje nekih tajni života.'' | ||
Izmena na datum 23. februar 2019. u 19:00
Molekularna biologija (biohemijska genetika) je savremena biologija koja objašnjava osnovne procese života, njihovu prirodu i povezanost. Predmet izučavanja ove nauke je molekularna osnova različitih bioloških fenomena i procesa. U živim sistemima, prirodu i specifičnost svakog procesa određuju geni, pa je zadatak molekularne biologije da tumačenjem regulacije i aktivnosti gena objasni procese metabolizma. Ova grana biologije treba da utvrdi početne procese razvića osobina na molekularnom nivou, tj. iz čega su geni sastavljeni, kako se reprodukuju i koji su primarni proizvodi funkcije gena.
Molekularna biologija objašnjava molekulske procese života, njihovu prirodu i povezanost. Predmet njenog istraživanja je struktura i uloga bioloških makromolekula dezoksiribonukleinske kiseline (DNK), ribonukleinske kiseline (RNK) i proteina. Pored toga, molekularna biologija se bavi povezanošću strukture sa funkcijom samih tih biomolekula kao i njihovim međusobnim vezama. U užem smislu ona proučava nukleinske kiseline, molekularnu strukturu i funkcije gena kao i procese replikacije, transkripcije, translacije i dr.
Danas znamo da su nosioci i realizatori razvića osobina nukleinske kiseline i proteini. Zastupljeni su u svim živim bićima pa čak i u virusima. U strukturi nukleinskih kiselina (DNK i RNK) zapisane su genetičke informacije u vidu programa odgovornog za razvoj, opstanak i razmnožavanje živih organizama. Osim što su nosioci naslednih informacija, nukleinske kiseline su i prenosioci tih informacija. DNK prenosi genetičke informacije iz generacije u generaciju (sa roditelja na potomke), a RNK ih prenosi kroz samu ćeliju. Proteini su realizatori tog naslednog programa, jer su njima određene osobine nekog organizma.
Istorijski razvoj
Molekularna biologija je relativno mlada nauka. Počela je da se razvija tridesetih godina 20. veka, da bi tek 30 godina kasnije i formalno bila priznata kao nauka. Tada je definisan predmet istraživanja ove nauke. Zajedno sa genetikom omogućila je otkrivanje nekih tajni života.
- 1930. god. romantičarski period (Max Delbrük i Salvador Luria)
- 1945 - 1953. DNK je nosilac naslednih informacija (Avery, Hershey i Chase)
- 1953 - 1963g. dogmatski period - Votson i Krik (Watson i Crick)
- od 1962. do danas
Literatura
- Dumanović, J, marinković, D, Denić, M: Genetički rečnik, Beograd, 1985.
- Kosanović, M, Diklić, V: Odabrana poglavlja iz humane genetike, Beograd, 1986.
- Lazarević, M: Ogledi iz medicinske genetike, Beograd, 1986.
- Marinković, D, Tucić, N, Kekić, V: Genetika, Naučna knjiga, Beograd
- Matić, Gordana: Osnovi molekularne biologije, Zavet, Beograd, 1997.
- Prentis S: Biotehnologija, Školska knjiga, Zagreb, 1991.
- Ridli, M: Genom - autobiografija vrste u 23 poglavlja, Plato, Beograd, 2001.
- Tatić, S, Kostić, G, Tatić, B: Humani genom, ZUNS, Beograd, 2002.
- Tucić, N, Matić, Gordana: O genima i ljudima, Centar za primenjenu psihologiju, Beograd, 2002.
- Švob, T. i sradnici: Osnovi opće i humane genetike, Školska knjiga, Zagreb, 1990.
- Šerban, Nada: ćelija - strukture i oblici, ZUNS, Beograd, 2001
