Razlika između izmena na stranici „Plethodontidae”
(→Literatura) |
|||
| Red 30: | Red 30: | ||
==Stanište== | ==Stanište== | ||
Nastanjuju šumovita planinska područja, ali se javljaju i u mnogim drugim vrstama staništa. Neke terestične vrste se javljaju i u pustinjskim područjima sa godišnjim padavinama manjim od 25 cm, a neke se javljaju u kišnim šumama tropskim i umerenim. Mnoge vrste su semiarborealne ili arborealne | Nastanjuju šumovita planinska područja, ali se javljaju i u mnogim drugim vrstama staništa. Neke terestične vrste se javljaju i u pustinjskim područjima sa godišnjim padavinama manjim od 25 cm, a neke se javljaju u kišnim šumama tropskim i umerenim. Mnoge vrste su semiarborealne ili arborealne | ||
| − | + | ==Rasprostranjenost== | |
| + | Žive u Severnoj, Srednjoj i Južnoj Americi, a samo jedna vrsta živi u Evropi. | ||
| + | Sa izuzetkom 6 vsrta koje naseljavaju sredinu zapadnog Mediterana Evrope, ovo su vrste Novog Sveta koje se javljaju od juga Kanade, kroz veći deo USA i Meksika, preko Centralne Amerike i dela Južne Amerike (Bolivija i Brazil). Vrste su najbrojnije u istočnom delu USA i u Srednjoj Americi. | ||
==Sistematika i konzervacioni status== | ==Sistematika i konzervacioni status== | ||
28 rodova, 394 vrste: | 28 rodova, 394 vrste: | ||
Izmena na datum 24. novembar 2010. u 23:18
- Regnum: Animalia (životinje)
- Phylum: Chordata (hordati)
- Subphylum: Vertebrata (kičmenjaci)
- Classis: Amphibia (vodozemci)
- Podklasa Lissamphibia
- Infraklasa Batrachia
- Ordo: Caudata (repati vodozemci)
- Familia: Plethodontidae
Plethodontidae (bezplućnjaci) je familija repatih vodozemaca koji su bez pluća ili su ona zakržljala, a većina i bez škrga tako da dišu preko kože i sluzokože ždrela. Odrasle jedinke žive kako u vodi tako i na kopnu. Veličina im se kreće u rasponu od 3 cm, koliko iznosi ukupna dužina odraslih jedinki roda Thorius, do oko 30cm (32 cm je dužina Pseudoeurycea). Žive u Severnoj, Srednjoj i Južnoj Americi, a samo jedna vrsta živi u Evropi.
Sadržaj
Karakteristike
Prepoznatljiva osobina je jedan nosno-usni zljeb koji se prostire od spoljašnjih nozdrva do gornje usne i predstavlja deo hemoreceptornog sistema. Prilikom kretanja taj receptorni deo je stalno priljubljen uz podlogu.
Sve odrasle jedinke imaju dva para nogu. Unutar ove familije postoji veoma velika raznovrsnost pa je teško ustanoviti zajedničke karakteristike po kojima ih je moguće prepoznati:
- oblik tela varira od tankog, izduženog do robusnog,
- veličina tela se kreće od 3 - 30 cm
- broj hromozoma koji može biti 26 ili 28 (diploidan),
- adaptivna zona je jako široka: od strogo vodene, preko kopnene čak do formi koje žive na drvetu.
Brigu o jajima vode ženke, mada to ponekad rade i mužjaci. Mnogi predstavnici ove familije koriste miris da bi obeležili svoju teritoriju (teritorijalnost).
U embrionalnom razviću takođe pokazuju raznovrsnost:
- kod nekih vrsta se mladi izlegu iz jaja kao minijaturni adulti tako da larvalna, akvatična forma ne postoji;
- kod drugih postoje larve
- neotenija je prisutna kod nekoliko vsta iz rodova Eurycea, Typhlomolge, Hemidactyliini.
Neotenične vrste žive u pećinama i imaju nepotpunu metamorfozu, zakržljale oči i smanjenu pigmentaciju kože.
Stanište
Nastanjuju šumovita planinska područja, ali se javljaju i u mnogim drugim vrstama staništa. Neke terestične vrste se javljaju i u pustinjskim područjima sa godišnjim padavinama manjim od 25 cm, a neke se javljaju u kišnim šumama tropskim i umerenim. Mnoge vrste su semiarborealne ili arborealne
Rasprostranjenost
Žive u Severnoj, Srednjoj i Južnoj Americi, a samo jedna vrsta živi u Evropi. Sa izuzetkom 6 vsrta koje naseljavaju sredinu zapadnog Mediterana Evrope, ovo su vrste Novog Sveta koje se javljaju od juga Kanade, kroz veći deo USA i Meksika, preko Centralne Amerike i dela Južne Amerike (Bolivija i Brazil). Vrste su najbrojnije u istočnom delu USA i u Srednjoj Americi.
Sistematika i konzervacioni status
28 rodova, 394 vrste:
- Podfamilija Hemidactyliinae (299 vrsta)
- Rod Batrachoseps – 20 vrsta
- Rod Bolitoglossa – 101 vrsta
- Rod Bradytriton – 1 vrsta
- Rod Chiropterotriton – 12 vrsta
- Rod Cryptotriton – 7 vrsta
- Rod Dendrotriton – 6 vrsta
- Rod Eurycea – 26 vrsta
- Rod Gyrinophilus – 4 vrste
- Rod Haideotriton – 1 vrsta
- Rod Hemidactylium – 1 vrsta
- Rod Ixalotriton – 2 vrste
- Rod Lineatriton – 3 vrste
- Rod Nototriton – 13 vrsta
- Rod Nyctanolis – 1 vrsta
- Rod Oedipina – 28 vrsta
- Rod Parvimolge – 1 vrsta
- Rod Pseudoeurycea – 45 vrste
- Rod Pseudotriton – 2 vrste
- Rod Stereochilus – 1 vrsta
- Rod Thorius – 23 vrste
- Rod Urspelerpes – 1 vrsta
- Podfamilija Plethodontinae - 95 vrsta
- Rod Aneides – 6 vrsta
- Rod Desmognathus – 20 vrsta
- Rod Ensatina – 1 vrsta
- Rod Hydromantes – 11 vrsta
- Rod Karsenia – vrsta
- Rod Phaeognathus – 1 vrsta
- Rod Plethodon – 55 vrsta
Zaštita pripadnika ove familije zavisi od destrukcije staništa. Međutim, u poslednjih nekoliko godina populacije mnogih vrsta su drastično opale iz nepoznatih razloga, čak i u zaštićenim staništima (James P, 2009).
Literatura
- Kalezić,M: Osnovi morfologije kičmenjaka, ZUNS, Beograd, 2001
- Marcon, E, Mongini, M: Sve životinje sveta, IRO Vuk Karadžić, Beograd, 1986.
- Petrov Brigita, Radović, I, Miličić Dragana, Petrov I: Opšta i sistematska zoologija (praktikum sa radnom sveskom), Biološki fakultet, Beograd, 2000
- Petrov Brigita: Skripta za studente molekularne biologije
