Puževi
Puževi (lat. Gastropoda) su najbrojnija klasa mekušaca sa oko 45.000 vrsta. Postoji oko 30.000 savremenih vrsta, kao i oko 15.000 izumrlih.
Danas su puževi prisutni u skoro svim tipovima staništa i ekosistema (i vodenim i suvozemnim), i ako se ovaj podatak uzme u obzir mogu se s punim prvom nazvati najuspešnijom klasom mekušaca. Morski puževi (više od dve trećine vrsta) su se prilagodili životu na svim tipovima dna, a postoje i uspešni pelagični oblici, naselili su slatke vode, dok su Pulmonata i još neke manje grupe naselile kopno zahvaljujući anatomskim adaptacijama.
Na telu puževa razlikuju se svi telesni regioni karakteristični za mekušce. Poznati predstavnici ove klase su :
- prilepak (Patella),
- barski puž (Limnaea),
- vinogradski puž (Helix pomatia),
- puževi golaći, koji su bez ljušture – limaks (Limax) i arion (Arion)
Klasifikacija
Po tradicionalnim sistemima klasifikacije [1], klasa puževa (Gastropoda) se deli na četiri potklase:
- Prosobranchia - puževi sa škrgama ispred srca
- Opisthobranchia - škrge se nalaze desno i iza srca
- Gymnomorpha - ne poseduju ljušturu
- Pulmonata - puževi sa plućima
Po novijim sistemima [2], koji se baziraju na monofiletskim grupama, klasa se deli na dve potklase:
- red Bellerophontida (izumrli)
- red Mimospirina (izumrli)
1. potklasa Eogastropoda, Ponder & Lindberg, 1996 (ranije u Prosobranchia)
- red Euomphalida, de Koninck 1881 (izumrli)
- red Patellogastropoda, Lindberg, 1986
2. potklasa Orthogastropoda, Ponder & Lindberg, 1996 (ranije Prosobranchia, Opisthobranchia)
- nadred Murchisoniina, Cox & Knight, 1960 (izumrli)
- nadred Cocculiniformia, Haszprunar, 1987
nadred Vetigastropoda, Salvini-Plawen, 1989
- nadred Caenogastropoda, Cox, 1960
- nadred Heterobranchia, J.E. Gray, 1840
Galerija
Literatura
- Biblioteka Planeta Zemlja i život na njoj, Čovek i životinjski svet,ZUNS i Srpsko biološko društvo, Beograd, 1987.
- Dogelj, V,A: Zoologija beskičmenjaka, Naučna knjiga, beograd, 1971.
- Krunić, M: Zoologija invertebrata 1, Naučna knjiga, Beograd, 1977.
- Krunić, M: Zoologija invertebrata 2, Naučna knjiga, Beograd, 1979.
- Mariček, Magdalena, Ćurčić, B, Radović, I: Specijalna zoologija, Naučna knjiga, Beograd, 1986.
- Matoničkin, I, Habdija, I, Primc - Habdija, B: Beskralješnjaci - bilogija nižih avertebrata, Školska knjiga, Zagreb, 1998.
- Marcon, E, Mongini, M: Sve životinje sveta, IRO Vuk Karadžić, Beograd, 1986.
- Radović, I, Petrov, Brigita: Raznovrsnost života 1 - struktura i funkcija, Biološki fakultet Beograd i Stylos *Novi Sad, Beograd, 2001.
- Ratajac, Ružica: Zoologija za studente Poljoprivrednog fakulteta, PMF u Novom Sadu i MP Stylos Novi Sad, 1995.
- Petrov, Brigita, Radović, I,Miličić, Dragana, Petrov, I: Opšta i sistematska zoologija (praktikum), Biološki fakultet, Beograd, 2000
 |
Овај tekst treba dopuniti |
