Tkivni hormoni
Tkivni hormoni (nazivaju se još i lokalni hormoni) se ne stvaraju u endokrinim žlezdama već u raznim tkivima i deluju na istom mestu gde se stvaraju ili u njegovoj okolini.
Eikosanoidi
Eikosanoidi su grupa biološki aktivnih lipida koji nastaju u metabolizmu nezasićenih masnih kiselina sa 20 ugljenikovih atoma (gr. eikosa = dvadeset). Prvi put su 1936. njihovo delovanje opisali Golbdlat i von Euler. Stvaraju se u svim tkivima ljudskog organizma, a dokazani su kod životinja i biljaka.
Eikosanoidi su tkivni hormoni koji nastaju i deluju lokalno i u različitim tkivima regulišu brojne fiziološke procese:
- upalne procese i imunološki odgovor,
- sinaptički prenos i
- protok jona.
Eikosanoidi koji nastaju u krvnom sistemu su:
- tromboksani u membranama krvnih pločica (trombocita) i
- prostaglandini koje proizvodi endotela zida krvnih sudova, uključeni su u regulaciju protoka krvi i procesa zgrušavanja krvi.
Acetil-holin
Acetil-holin se oslobađa na završecima parasimpatičkih i skeletnih nervnih vlakana.
Sekretin
Sekretin se stvara i izlučuje iz zida dvanaestopalačnog creva, a pankreozimin izlučuje zid tankog creva.
Literatura
- Babskij, E,B, Zubkov, A,A, Kosickij, G, I, Hodorov, B, I. (1971): Fiziologija čoveka, Naučna knjiga, Beograd
- Davidović, Vukosava (2003): Fiziologija I, ZUNS, Beograd
- Petrović, M. V. (1991): Uporedna fiziologija (I deo), ZUNS, Beograd
- Petrović, Jelena, Crkvenjakov, R, Kojić, Milka, Savić, Ana (1980): Biohemija i molekularna biologija sa praktikumom (za IV raz. usmerenog obrazovanja), Naučna knjiga, Beograd
- Tadžer, I (1976): Opšta patološka fiziologija, medicinska knjiga, Beograd-Zagreb
