Velebilje
| Klasifikacija | ||||||||||||||||||||||||
|
Velebilje (ludača, bun, veliko bilje, golemo bilje, luda trava, vučja trešnja, pasja jagoda), lat. Atropa belladona, je višegodišnja, zeljasta, otrovna biljka iz porodice pomoćnica (Solanaceae). Otrovnost potiče od alkaloida atropina koji je prisutan u svim delovima biljke.
Opis
Rizom je debeo, mesnat, svetlo braon i pomoću njega biljka preživljava nepovoljan zimski period. Rizom sadrži najviše otrovnog atropina.Stablo je uspravno i granato u gornjem delu, zelene ili tamnocrvene boje. Listovi su tamnozelene boje, jajasti i zašiljeni raspoređeni su na stablu na dva načina: u donjem delu su naizmenični, a u gornjem naspramni ali tako što sa jednog pršljena polaze dva lista nejednaka po veličini.
Cveta u junu i julu pa sve do početka septembra. Cvetovi su pojedinačni, u pazuhu listova tamno ljubičaste boje. Zvonastog su oblika i povijeni nadole. Plod je bobica sa nekoliko semena. Sazreva u septembru kada dobija sjajnu crnu boju i veličinu male trešnje. Bobice su veoma privlačne za decu jer je njihov sok izuzetno sladak. Oprez: bobice su otovne i za decu mogu biti fatalne po život.
Literatura
- Gostuški,R: Lečenje lekovitim biljem, Narodna knjiga, Beograd, 1979.
- Grlić, Lj: Enciklopedija samoniklog jestivog bilja, August Cesarec, Zagreb, 1986.
- Jančić, R: Lekovite biljke sa ključem za određivanje, Naučna knjiga, Beograd, 1990.
- Jančić, R: Botanika farmaceutika, Službeni list SCG, Beograd, 2004.
- Jančić, R: Sto naših najpoznatijih lekovitih biljaka, Naučna knjiga, Beograd, 1988.
- Kojić, M, Stamenković, V, Jovanović, D: Lekovite biljke jugoistične Srbije, ZUNS, Beograd 1998.
- Marin, P, Tatić, B: Etimološki rečnik, NNK Internacional, Beograd, 2004.
- Tatić, B, Blečić, V (2002): Sistematika i filogenija viših biljaka, ZUNS, Beograd
- Stamenković, V: Naše neškodljive lekovite biljke, Trend, Leskovac
- Tucakov, J: Lečenje biljem, Rad, Beograd, 1984.
- izvor fotografije: www.zagreb.hrsume.hr/contents/opasnosti/biljke/slike/AtropaBelladonna_800.jpg
